Popularity: 4% [?]

 

Μετά από τη συμμετοχή μας στη γιορτή της χαράς και της αγάπης που διοργάνωσαν τα Πρότυπα Εκπαιδευτήρια Θεσσαλονίκης, επιστρέφουμε φιλοτεχνημένο το «ανθρωπάκι» που μας  εμπιστεύτηκαν για να μπει στην αλυσίδα της ελπίδας μαζί με τα «ανθρωπάκια» των άλλων σχολείων που πήραν μέρος στην εκδήλωση ( http://www.protypa.gr/frontend/lastnew.php?aid=627&cid=37).

Ευχαριστούμε τους μαθητές των Προτύπων Εκπαιδευτηρίων για την πρόσκληση, τη φιλοξενία και τα «μαθήματα» που μας έδωσαν.

Ελένη Τύμπα – Ψυρροπούλου & Κλεοπάτρα Παγιαβλή

Μπίλλειος Στέγη Νηπίων Καλαμαριάς 

 

Popularity: 11% [?]

 

 «Η Λούλα η καρδούλα» είναι ένα παραμύθι που … ίσως να μην είναι και τόσο παραμύθι!

Ήρωες που ξεπηδούν μέσα από το ίδιο μας το σώμα, όπως ο Νότης ο συκώτης, η Μάχη το στομάχι και ο Αντώνης ο πλεμόνης, δίνουν μαθήματα σωστής διατροφής και υγιεινής διαβίωσης.

Ακολουθώντας τα μονοπάτια της Λούλας και της καλής της φίλης της Ματούλας μαθαίνουμε για τα «τερατάκια» που απειλούν το σώμα μας και δυσκολεύουν τη λειτουργία του οργανισμού.

Μαθαίνουμε όμως και πώς να προστατεύουμε τα όργανά μας και να ακολουθούμε κανόνες που μας διατηρούν γερούς και ωραίους.

Γαλλικό Ινστιτούτο Λάρισας, Σάββατο 4 Φεβρουαρίου 2012, 7.00 μ.μ.

Δείγμα του βιβλίου: http://www.copycity.gr/myfiles/copy/765_pages.pdf

Popularity: 13% [?]

 

Μια ευαίσθητη, ιδιαίτερη και γεμάτη ουσία πρόταση για όλους και όλες μας …!  Τώρα στις γιορτές ένα δωράκι στα παιδιά 4-10 χρονών που θα διαβαστεί ξανά και ξανά ..! Ένα δωράκι παιδικό βιβλίο – παραμύθι, – Η Λούλα η καρδούλα -.

Ένα απίθανο δώρο,
βιβλίο – παραμύθι,
για να μάθουν τα παιδιά
να ζουν “ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ”
με γερή καρδιά!

Δείγμα σελίδων του παραμυθιού ¨Η Λούλα η καρδούλα”
http://www.copycity.gr/myfiles/copy/765_pages.pdf 
 

Η ΛΟΥΛΑ Η ΚΑΡΔΟΥΛΑ
Ελένη Τύμπα-Ψυρροπούλου
Κλεοπάτρα Παγιαβλή
Εικονογράφηση: Γαβριήλ Ψαρράς

Η Λούλα η καρδούλα είναι ένα παραμύθι που …ίσως να μην είναι και τόσο παραμύθι!

Ήρωες που ξεπηδούν μέσα από το ίδιο μας το σώμα όπως ο Νότης ο συκώτης, η Μάχη το στομάχι και ο Αντώνης ο πλεμόνης, δίνουν μαθήματα σωστής διατροφής και υγιεινής διαβίωσης.

Ακολουθώντας τα μονοπάτια της Λούλας και της καλής της φίλης Ματούλας, μαθαίνουμε πώς να προστατεύουμε το σώμα μας από τα «τερατάκια» της κακής διατροφής και πώς ν’ ακολουθούμε κανόνες που διατηρούν την καρδιά μας ζωηρή και τα υπόλοιπα όργανά μας ζωντανά.

Το παραμύθι τελικά είναι μια καλή ευκαιρία να αναδιοργανώσουμε το ψυγείο μας, να κλείσουμε την τηλεόραση και να βγούμε για παιχνίδι στη γειτονιά!

Σωστή διατροφή και άσκηση είναι το σύνθημα της Λούλας της καρδούλας!

Κεντρική Διάθεση - Πώληση βιβλίου: Copy City (http://www.copycity.gr)
Άλλα βιβλιοπωλεία: Ιανός, Μαλλιάρης κ.α.

Popularity: 13% [?]

 

wholesale jerseys from china Πρόσκληση, Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2011, Κύθηρα, Λιβάδι  

Τα βιβλιοπωλεία «ΖΑΘΕΟΝ ΠΥΡ» και “Βιβλιόγατος

σε συνεργασία με τον καρδιολόγο Γαβριήλ Ψαρρά  

σας προσκαλούν στις 19:30 μμ στο χώρο του βιβλιοπωλείου «ΒΙΒΛΙΟΓΑΤΟΣ» (Λιβάδι, Κύθηρα)

«Η ΛΟΥΛΑ Η ΚΑΡΔΟΥΛΑ»

 Ο εικονογράφος του παραμυθιού Γαβριήλ Ψαρράς σε ζωντανή σύνδεση μέσω Skype

με τις συγγραφείς

Ελένη Τύμπα-Ψυρροπούλου, MSc, PhD και Κλεοπάτρα Παγιαβλή

παρουσιάζουν το παραμύθι μας

με… ήρωες που ξεπηδούν μέσα από το ίδιο μας το σώμα…!

Σύνδεσμος: https://www.facebook.com/Theatronostimies?ref=tn_tnmn

Popularity: 11% [?]

 

Ελένη Τύμπα – Ψυρροπούλου, MSc, PhD & Κλεοπάτρα Παγιαβλή

Πάμε θέατρο με τα παιδιά μας!

Από πότε μπορούμε να πάμε με τα παιδιά μας στο θέατρο;

Είναι βέβαιο πως το θέατρο προωθεί την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού και πέρα από αυτό, συντελεί στην ψυχοπνευματική του ανάπτυξη.
Η εξοικείωση του παιδιού με το θέατρο μπορεί να γίνεται από πολύ νωρίς. Από πολύ μικρά, τα παιδιά είναι τα ίδια πολλές φορές σε ρόλους , αναπαριστούν, αυτοσχεδιάζουν, μιμούνται.

Οι εξαιρετικές παραστάσεις θεάτρου, κουκλοθεάτρου, μουσικής, για παιδιά δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τις αντίστοιχες παραστάσεις για «μεγάλους».

Με απλό τρόπο περνούν μηνύματα για ηθικές αξίες και γενικότερα για τη ζωή και γίνονται ένα ισχυρό διδακτικό εργαλείο.

Τα πλεονεκτήματα του θεάτρου

Το θέατρο:
•βοηθά στην γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών,
•αποδεσμεύει την φαντασία τους,
•μέσα από αυτό τα παιδιά βλέπουν πως υπάρχουν και άλλες μορφές έκφρασης όπως αυτή της γλώσσας του σώματος.
•Με το να δει ένα παιδί μια παράσταση, αναπτύσσει την κοινωνικότητα του (μοιράζεται αυτό που βλέπει με άλλους γύρω του και αυτό που βλέπει είναι μια συλλογική δουλειά).
•Έπειτα ερεθίζεται αισθητικά βλέποντας τα σκηνικά, τα κουστούμια
•και όσο περισσότερα ερεθίσματα δέχεται (παραστάσεις) τόσο αποκτά κριτικό πνεύμα για το τι του αρέσει, τι όχι και για ποιο λόγο.

Οι εξαιρετικές παραστάσεις θεάτρου, κουκλοθεάτρου, μουσικής, για παιδιά δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τις αντίστοιχες παραστάσεις για «μεγάλους».

Με απλό τρόπο περνούν μηνύματα για ηθικές αξίες και γενικότερα για τη ζωή και γίνονται ένα ισχυρό διδακτικό εργαλείο (εάν και στις μικρές ηλικίες ο στόχος είναι απλά η ψυχαγωγία).

Πολλοί γονείς, λένε πως θα έρθει η ώρα που τα παιδιά τους θα πάνε στο θέατρο με το σχολείο τους. Σίγουρα θα γίνει και αυτό, αλλά πέρα από όλα τ’ άλλα, μια παράσταση είναι κάτι που αξίζει να μοιραστεί ένας γονιός με τα παιδιά του. Μια ωραία στιγμή. Κάτι που μπορεί να γίνει αφορμή για συζητήσεις στο σπίτι.

Από πότε μπορούμε να πάμε με τα παιδιά μας στο θέατρο;

Ένα παιδί από τα δύο του χρόνια μπορεί να παρακολουθήσει ένα θεατρικό έργο. Είναι λάθος οι γονείς να θεωρούν ότι το παιδί πρέπει να κατανοήσει, να πάρει κάποιο δίδαγμα…

Σαφώς δεν επιλέγουμε κάτι το οποίο θα δυσκολέψει το παιδί, αλλά από την άλλη, ακόμη και η εξοικείωση με τον χώρο του θεάτρου, είναι σημαντική.

Μην έχετε απαιτήσεις από τα παιδιά.

•Προετοιμάστε τα πριν πάτε στο θέατρο, λέγοντας τους ότι πρόκειται να δείτε κάτι πολύ όμορφο.
•Στην περίπτωση που κατά την διάρκεια του έργου θελήσουν να βγουν έξω, μην τα κάνετε να αισθανθούν άσχημα. Δώστε τους χρόνο και συζητήστε μαζί τους.
•Μην τους επιβάλλετε το που θα καθίσουν.
•Ας μείνουν στην αγκαλιά σας και ας τους ψιθυρίζετε στο αυτί κάτι που θεωρείτε ενδιαφέρον στο έργο.
•Παρόλο που δεν επιτρέπεται, για μικρά παιδιά έχετε πάντα μαζί σας νερό και κάτι μικρό για σνακ έτσι ώστε η πείνα ή η δίψα να μην τους αποσπάσουν την προσοχή.

Στόχος είναι τα παιδιά να περάσουν καλά και να «πάρουν» κάτι από την παράσταση

Μην ξεχνάμε ότι στις μικρές ηλικίες το σημαντικό είναι τα παιδιά μας να είναι ευτυχισμένα και να διασκεδάζουν. Δεν χρειάζεται να μας αγχώνει το τι θα μάθουν. Ας μοιραστούμε μαζί τους αυτή την εμπειρία.

Πηγές: paidorama.com

Popularity: 11% [?]

 

Ελένη Τύμπα – Ψυρροπούλου, MSc, PhD & Κλεοπάτρα Παγιαβλή

Όσα μωρά κλαίνε υπερβολικά και παράλληλα, τρώνε και κοιμούνται δύσκολα, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν προβλήματα συμπεριφοράς, αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Βρετανοί, Γερμανοί και Ελβετοί ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ντίτερ Βόλκε της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Γουόργουικ, που δημοσίευσαν σχετική μελέτη στο παιδιατρικό περιοδικό Archives of Disease in Childhood, σύμφωνα με το BBC, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι περίπου ένα στα πέντε μωρά (ποσοστό 20%) έχουν τέτοια συμπτώματα, που μπορεί να οδηγήσουν αργότερα σε προβλήματα όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, το άγχος και η επιθετική συμπεριφορά.

Οι επιστήμονες έκαναν εκτενή και συγκριτική αξιολόγηση (μετα-ανάλυση) 22 σχετικών, μέχρι σήμερα, επιστημονικών ερευνών, που αφορούσαν σχεδόν 17.000 παιδιά.

Επισήμαναν, πάντως, ότι οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν υπερβολικά, καθώς το κλάμα είναι φυσικό στα παιδιά, όμως μερικά κλαίνε πάρα πολύ μετά την ηλικία των τριών μηνών, για αιτίες πέρα από τα στομαχικά προβλήματά τους.

Η έρευνα συμπέρανε ότι όσο περισσότεροι παράγοντες κινδύνου συνυπάρχουν στα μωρά (υπερβολικό κλάμα, δυσκολία φαγητού, αϋπνία), τόσο αυξάνει η πιθανότητα προβλημάτων συμπεριφοράς, όταν μεγαλώσουν.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, ygeiaonline.gr

Popularity: 10% [?]

 

Ελένη Τύμπα – Ψυρροπούλου, MSc, PhD & Κλεοπάτρα Παγιαβλή

Ο μητρικός θηλασμός αποδεικνύεται πως μπορεί να μειώσει την επίπτωση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Πρόσφατα, το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Οικονομικής Έρευνας στη Μεγάλη Βρετανία (ISER) έκανε μια παρουσίαση – συζήτηση με θέμα «Πρώιμη παρέμβαση και Κοινωνική Μεταβλητότητα: αξίζουν οι πολιτικές υπέρ του μητρικού θηλασμού;»

Η συνάντηση έγινε για να παρουσιαστούν νέα ερευνητικά ευρήματα από το project «Τα αποτελέσματα του μητρικού θηλασμού στα παιδιά, τις μητέρες και τους εργοδότες» – ένα ερευνητικό πρόγραμμα αξίας 240 χιλιάδων λιρών που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Οικονομικής και Κοινωνικής Έρευνας και διενεργείται από ερευνητές του ISER και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τέσσερα μεγάλα σχετικά ερευνητικά προγράμματα στην Βρετανία: το Millennium Cohort Study, το Νational Sentinel Caesarean Section Audit, το Baby Friendly Initiative και το Avon Longitudinal Study of Parents.

Παρουσιάστηκαν τέσσερα κύρια θέματα:

1. Η ιστορία επιτυχίας του UNICEF UK Baby Friendly Initiative
Σκοπός της έρευνας ήταν να διαπιστώσει κατά πόσο υπάρχει μια πραγματική αιτιολογική θετική σύνδεση ανάμεσα στο μητρικό θηλασμό και την υγεία, την νοητική λειτουργία και την συμπεριφορά του παιδιού.

Η έρευνα κατέδειξε τα εξής:

• Μητέρες που γεννούν σε νοσοκομεία Φιλικά προς τα Βρέφη είναι 15% πιο πιθανό να ξεκινήσουν τον θηλασμό και 6.6% πιο πιθανό να συνεχίσουν με αποκλειστικό θηλασμό για τουλάχιστον τις τέσσερις πρώτες εβδομάδες, σε σύγκριση με μητέρες που γεννούν σε άλλα νοσοκομεία.

• Η επιτυχία των Φιλικών προς τα Βρέφη μαιευτηρίων είναι ακόμα πιο εμφανής και εντυπωσιακή για μητέρες με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο.

2. Μητρικός θηλασμός και νοσηλεία παιδιού για λοιμώξεις
Στόχος της έρευνας ήταν να μετρηθεί η επίδραση του θηλασμού στην εισαγωγή στο νοσοκομείο για λοιμώξεις του γαστρεντερικού και του αναπνευστικού συστήματος κατά τους πρώτους 8 μήνες ζωής στη Μεγάλη Βρετανία.

Η μελέτη βρήκε ότι:

• Αποκλειστικός θηλασμός, σε σύγκριση με μη θηλασμό, προφυλάσσει το παιδί ενάντια στην νοσηλεία για διάρροια και λοίμωξη του αναπνευστικού.

• Περίπου 53% των εισαγωγών βρεφών στα νοσοκομεία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί κάθε μήνα με αποκλειστικό θηλασμό των βρεφών και 31% με μερικό, μη αποκλειστικό θηλασμό.

• Ομοίως, 27% όλων των νοσηλειών βρεφών στα νοσοκομεία για λοίμωξη του αναπνευστικού θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί κάθε μήνα με αποκλειστικό θηλασμό και 25% με μη αποκλειστικό θηλασμό.

• Η προστατευτική επίδραση του θηλασμού για αυτές τις νόσους μετριάζεται αφού ο θηλασμός σταματήσει.

Για να το πούμε ποιο απλά: αν πηγαίναμε σε μία γενική παιδιατρική κλινική σήμερα, θα βλέπαμε τα περισσότερα βρέφη που νοσηλεύονται να είναι εκεί είτε λόγω λοίμωξης του αναπνευστικού (πνευμονία, βρογχόσπασμος, βρογχιολίτιδα) είτε λοίμωξης του γαστρεντερικού (διάρροια, έμετοι, γαστρεντερίτιδα). 1 στα 4 από τα πρώτα δεν θα ήταν εκεί αν θήλαζαν αποκλειστικά, ενώ 1 στα 2 από τα δεύτερα δεν θα ήταν εκεί αν θήλαζαν αποκλειστικά!

3. Μητρικός θηλασμός και κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού
Στόχος της έρευνας ήταν να εξακριβωθεί εάν υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στον θηλασμό και την συμπεριφορά του παιδιού στην ηλικία των 5 ετών.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:

• 6% των τελειόμηνων παιδιών που θήλασαν για τουλάχιστον 4 μήνες είχαν προβλήματα συμπεριφοράς στην ηλικία των 5 ετών, συγκρινόμενα με 16% των παιδιών που έπαιρναν ξένο γάλα.

• Αυτός ο χαμηλότερος κίνδυνος των παιδιών που θήλασαν να έχουν παθολογικά σκορ συμπεριφοράς παρέμεινε ακόμα και όταν οι ερευνητές συνυπολόγισαν άλλες επιδράσεις όπως περιγεννητικούς παράγοντες και κοινωνικο-οικονομική κατάσταση του παιδιού.

4. Μητρικός θηλασμός και νοητική ανάπτυξη του παιδιού
Η έρευνα εξέτασε την επίδραση του θηλασμού στην νοητική λειτουργία των παιδιών, όπως αυτή μετρήθηκε με ειδικά τεστ ανάγνωσης, γραφής και μαθηματικών στις ηλικίες των 5 ετών, 7 ετών, 11 ετών και 14 ετών.

Στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε η εξής τεχνική: κάθε παιδί που θήλασε μελετήθηκε σε σύγκριση με ένα ή περισσότερα βρέφη που δεν θήλασαν, αλλά που είχαν όλες τις άλλες παραμέτρους (κοινωνικο-οικονομική κατάσταση κλπ) όμοιες με το θηλάζον βρέφος. Με αυτόν τον τρόπο τα αποτελέσματα αναδεικνύουν το «πραγματικό» αποτέλεσμα του θηλασμού στην νοητική ανάπτυξη των παιδιών.

Η έρευνα κατέδειξε ότι:

• Ο μητρικός θηλασμός έχει μια θετική επίδραση στην διανοητική απόδοση του παιδιού που δεν μπορεί να εξηγηθεί πλήρως από το κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο της μητέρας.

• Αποκλείοντας έναν μεγάλο αριθμό άλλων παραγόντων που επιδρούν στην νοητική ανάπτυξη των παιδιών, παιδιά που θήλασαν για τουλάχιστον 4 εβδομάδες έχουν σε όλη την παιδική ηλικία σκορ IQ κατά μέσο όρο 3 μονάδες ψηλότερο από αυτό των παιδιών που θήλασαν για λιγότερο από 4 εβδομάδες.

• Αυτή η αύξηση είναι εμφανής σε όλα τα τεστ (γλώσσας, μαθηματικών, επιστημών), και επιμένει για τουλάχιστον την ηλικία των 14 ετών (εφηβεία).

Συμπέρασμα:

Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της έρευνας ISER δείχνουν ότι υπάρχουν θετικές επιδράσεις του θηλασμού ανεξάρτητες από άλλους παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν, όπως η κοινωνική τάξη και η εκπαίδευση των γονιών. Αυτό δείχνει ότι ο θηλασμός μπορεί να παίξει έναν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες της κυβέρνησης και της πολιτείας να μειώσει την κοινωνική ανισότητα. Υποστηρίζοντας ενεργά ιδιαίτερα τις μητέρες χαμηλών κοινωνικο-οικονομικών στρωμάτων να θηλάσουν τα παιδιά τους πετυχαίνουμε να «ανεβάσουμε» αυτά τα παιδιά αυξάνοντας την πιθανότητα όταν ενηλικιωθούν να ανεβούν κοινωνική τάξη.

Αντίθετα, αφήνοντας την κατάσταση ως έχει, χωρίς υποστήριξη και χωρίς Φιλικά προς τα Βρέφη ιδρύματα, διαιωνίζουμε την κοινωνική ανισότητα, γιατί οι γονείς των χαμηλών στρωμάτων βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να μην θηλάσουν τα παιδιά τους και να παρασυρθούν από την κουλτούρα του μπιμπερό, με συνέπεια έναν ακόμα λόγο να μείνουν «πίσω» και να έχουν χαμηλότερο δυναμικό στην σωματική και ψυχική τους υγεία.

Οι Βρετανοί ερευνητές συμπεραίνουν ακόμα ότι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στο να βρεθεί αιτιολογική σχέση ανάμεσα στο θηλασμό και σε καλύτερα επίπεδα υγείας είναι η διάρκεια που το μωρό θηλάζει και η αποκλειστικότητά του. « Αυτό που συμβαίνει μάλλον είναι ότι μόνο με παρατεταμένο και αποκλειστικό θηλασμό (για τουλάχιστον 4 μήνες) προκύπτει σημαντικό όφελος». Αυτό δείχνει πόσο σημαντικό είναι να υποστηρίξουμε τις μητέρες να θηλάσουν τα παιδιά τους όσο γίνεται περισσότερο αποκλειστικά και για όσο γίνεται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Πηγές: 1) Baby Friendly Initiative, UNICEF UK, www.iser.essex.ac.uk, ygeiaonline.gr (Μετάφραση: Σ. Παπαβέντσης)
2) Παράγοντες κινδύνου (διατροφικοί, κοινωνικο-οικονομικοί, περιβαντολλογικοί, μητρικός θηλασμός) για σιδηροπενική αναιμία σε παιδιά 12-24 μηνών στη Θεσσαλία. 2004, Ελένη Τύμπα – Ψυρροπούλου, Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Popularity: 7% [?]

 

Τύμπα-Ψυρροπούλου Ελένη και Παγιαβλή Κλεοπάτρα

Η ΛΟΥΛΑ Η ΚΑΡΔΟΥΛΑ

Εικονογράφηση: Ψαρράς Γαβριήλ

Θεσσαλονίκη 2011

Ευχαριστίες:
Πριν αρχίσω το μικρό μου πρόλογο για το θαυμάσιο αυτό βιβλίο με τίτλο “Η Λούλα η Καρδούλα”, γραμμένο για παιδιά και μεγάλους, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συγγραφείς κυρίες Ελένη Τύμπα και Κ. Παγιαβλή και τους οργανωτές αυτής της εξαιρετικής εκδήλωσης που γίνεται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Καρδιάς, δηλαδή τον πρόεδρο της Εταιρείας Μελέτης Καρδιαγγειακών Νοσημάτων (ΕΜΚΑΝ) κ. Δημήτρη Ψυρρόπουλο και την εκρόσωπο της Ακαδημίας Προσχολικής Αγωγής (ΑΚΠΑ) κ. Ντελή για την τιμή που έκαναν σε μένα να με καλέσουν σ’ αυτήν την εκδήλωση, προκειμένου να προλογίσω το βιβλίο αυτό. Χαίρομαι ιδιαίτερα που έχω την ευκαιρία να βρίσκομαι ανάμεσα σε ανθρώπους που για τρία περίπου χρόνια φρόντισαν και διαπαιδαγώγησαν θαυμάσια την εγγονή μου Δέσποινα.

Εισαγωγή
Το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα με τίτλο Η Λούλα η Καρδούλα -λίγες ώρες μετά την ημέρα της καρδιάς-, αναφέρεται στον πιο πιστό και ισόβιο φίλο του σώματός μας. Η καρδιά βρίσκεται αριστερά στο στήθος μας, αλλά κάποιοι τη νιώθουν να κτυπά και δεξιά! Τικ τακ, τικ τακ. Η καρδιά με μια συστολή και μια διαστολή δίνει και παίρνει προς και από την περιφέρεια του σώματος με τη δύναμη της Μεγάλης και της Μικρής πίεσης το αίμα, που αποτελεί τον τροφοδότη της. Οι γιατροί, ιδιαίτερα οι καρδιολόγοι, με σύγχρονα μηχανήματα, εξετάζουν το σφυγμό της καρδιάς, ελέγχουν και ρυθμίζουν όλες τις πολύπλοκες λειτουργίες της και δίνουν τις ανάλογες, όταν χρειάζεται, γνωματεύσεις, συμβουλές και θεραπείες. Όλα αυτά, μα όλα, γίνονται για τη Λούλα μας, δηλαδή την καρδιά μας. Αυτά όλα, πάλι, φαίνεται να οδήγησαν τις δύο δασκάλες στο να γράψουν αυτό το ωραίο και πρωτότυπο βιβλίο.

Οι συγγραφείς
Η Καλαμαριά μεταξύ των πολλών που έχει να επαίρεται είναι και το πλούσιο έργο που επιτελεί ο Οργανισμός Δημοτικών Παιδικών Σταθμών. Οι συγγραφείς μας, οι κυρίες Τύμπα και Παγιαβλή αποτελούν παραδείγματα διδασκαλισσών ή όπως επίσημα ονομάζονται παιδαγωγοί Προσχολικής Αγωγής. Προσωπικά, θεωρώ ευτυχισμένα όλα τα παιδιά που πέρασαν και περνούν από τα χέρια τους. Το συγγραφικό έργο των συγγραφέων μας είναι γνωστό και από προηγούμενες εργασίες τους. Γνωρίζουν πολύ καλά το παιδί και πιστεύουν, το πιστεύει και ο ομιλών, ότι η βάση της αγωγής του αρχίζει από τον Παιδικό Σταθμό. Ο Δήμος Καλαμαριάς όχι μόνο πιστεύει σ’ αυτήν την αρχή αλλά και το αποδεικνύει στην πράξη. Μαζί του βρέθηκαν και άξιοι δωρητές που βοηθάνε με τις μεγάλες προσφορές τους την παραπάνω μεγάλη εκπαιδευτική και κοινωνική προσφορά.

Όταν διάβασα το βιβλίο αυτό στην πρώτη του μορφή έμεινα λίγο σκεπτικός. Είπα στη πρώτη συγγραφέα, την κυρία Τύμπα, που είναι και καλή φίλη, ότι είναι ένα δύσκολο θέμα. Μια τέτοια προσέγγιση για την καρδιά, καθαρά σημειολογική, θέλει μεγάλη τέχνη να γίνει συγχρόνως ευκολοκατανόητη στους μικρούς και μεγάλους. Βλέποντάς το ολοκληρωμένο διαπιστώνω ότι κείμενο και εικονογράφηση πέτυχαν απόλυτα στο στόχο τους. Η Λούλα στο βιβλίο παρουσιάζεται ως ένα τετράπλευρο σπιτάκι, (το βλέπουμε και στην πρόσκληση) ή σα μια τετράπλευρη κούκλα, καθόλου τεμπέλα, άυπνη και δυνατή. Αυτή με τη λειτουργία της κάνει τους αθλητές να τρέχουν για παράδειγμα τα 100 μέτρα σε 9 δευτερόλεπτα και το μαραθώνιο (42 χιλ.) σε δυο περίπου ώρες. Η καρδιά κινητοποιείται στα παιδιά επάνω στο παιχνίδι πολύ εύκολα. Τα βλέπουμε να βάζουν το χεράκι τους επάνω στην καρδούλα τους και να ρωτούν γιατί να χτυπάει τόσο δυνατά και πως σε λίγο σταματάει! Η καρδιά χτυπάει δυνατά και στους μεγαλύτερους. Χτυπάει στο φόβο που έχουν μήπως γίνουν πιο φτωχοί με τη μεγάλη οικονομική κρίση, χτυπάει από την αγωνία που έχουν για το μέλλον και το καλό των παιδιών τους, χτυπάει πάντα για περισσότερη αγάπη.

Το βιβλίο έχει μια θαυμάσια εικονογράφηση. Ο κ. Ψαρράς, καλλιτέχνης και καρδιολόγος, απέδωσε υπέροχα τόσο την ανατομία της Λούλας, αλλά και όλο τον κύκλο της λειτουργικότητάς της. Επίσης απέδωσε με υπέροχες εικόνες τα άλλα όργανα με τα οποία συνδέεται η καρδιά στο πρωταγωνιστικό της ρόλο. Τα όργανα αυτά είναι: η Λούλα (καρδιά), η Ματούλα (το αίμα), ο Νότης (το συκώτι), τα φασουλάκια (τα δυο νεφρά), το στομάχι, οι δρόμοι της κλειστής και ισόβιας καρδιακής μας κυκλοφορίας, φλεβικής και αρτηριακής. Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι ο συνδυασμός κειμένου και εικόνας είναι απόλυτα πετυχημένος. Έχουμε στα χέρια μας ένα εικονογραφημένο κείμενο, που του λείπει, ίσως, μόνο η μουσική επένδυση. Αναφέρομαι σε ένα σημαντικό θέμα που μαζί με την κίνηση αποτελούν δυο από τα πολύ σημαντικά μαθησιακά εργαλεία της προσχολικής εκπαίδευσης. Η Λούλα είναι πάντοτε έτοιμη για τέτοια επιχειρήματα! Η Ντορίτα δε θα πει όχι.

Η σειρά του Βιβλίου και η μέθοδος που γράφτηκε
Το βιβλίο, προκειμένου να γίνεται κατανοητό σε όλες τις ηλικίες, όπως προείπαμε, γράφτηκε με συμβολικό και σημειολογικό τρόπο. Η μέθοδος αυτή εγγίζει το μύθο, εγγίζει τους σημειολογικούς και σημειωτικούς συμβολισμούς που χρησιμοποιούνται χιλιάδες τώρα χρόνια από ποιητές, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Ας δούμε τη σημασία και τις ονομασίες των φίλων μας:

Πρώτα παρουσιάζεται η πρωταγωνίστρια Λούλα που συμβολίζει την καρδιά μας που βρίσκεται αριστερά στο στήθος μας ή σπάνια και δεξιά. Η καρδιά λειτουργεί με ένα συνεχόμενο χτύπο, το σφυγμό μας. Στη συνέχεια μπαίνει στο παιχνίδι της ζωής η Ματούλα, που είναι το αίμα. Αυτό είναι το μεγάλο φορτηγό, που μέσα από δυο κλειστούς δρόμους, τον αρτήριο με κόκκινο χρώμα και τον φλέβιο με μπλε κουβαλάει όλες τις τροφές στην περιφέρεια του σώματος. Από εκεί, φορτωμένο με τα στοιχεία που ήδη χρησιμοποιήθηκαν επιστρέφει και πάλι στη Λούλα.

Οι συγγραφείς εδώ μας παρουσιάζουν τον άνθρωπο. Είναι η Ντορίτα (5-7) ένα χαριτωμένο κοριτσάκι που έχει, όμως, την κακή συνήθεια να τρώει πολύ και να παίζει ή να γυμνάζεται ελάχιστα.

Στη συνέχεια οι συγγραφείς μας περιγράφουν τα άλλα ζωτικά όργανα του οργανισμού που συνεργάζονται με τη Λούλα, την καρδιά, προκειμένου να ζει η Ντορίτα φυσιολογικά. «Καθώς η Ντορίτα μεγαλώνει», γράφουν οι συγγραφείς, «οι δυο φίλες συνεργάζονται χωρίς γκρίνιες και τσακωμούς». Τα όργανα που συνεργάζονται με την καρδιά είναι το στομάχι (δέχεται την τροφή), το συκώτι (καθαρίζει το αίμα), τα νεφρά (καθαρίζουν τα υγρά), τα πνευμόνια (συμβάλλουν στην πρόσληψη του οξυγόνου και την αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα). Όλα τα παραπάνω όργανα παρουσιάζονται σε κείμενο και εικόνες με απλό και κατανοητό για τα παιδιά τρόπο.

To δοξάρι ζορίζεται
Στη μέση του βιβλίου οι συγγραφείς προβάλλουν τον παιδαγωγικό του σκοπό, κι αυτό γίνεται μέσα από την καταγραφή ενός πολύ σοβαρού προβλήματος. Η Ματούλα στο δρόμο της συνάντησε κάτι τερατάκια, που δεν είναι τίποτε άλλο από τα εμπόδια που δημιουργεί στα αγγεία η κακή διατροφή και η ακινησία της Ντορίτας. Το πρόβλημα το εντοπίζουν το συκώτι με το στομάχι, που παραπονιούνται και αναφωνούν: «Πατατάκια, γαριδάκια, λουκάνικα, παγωτά και σοκολάτες, δεν πάει άλλο». Το πρόβλημα το βλέπει και η Ματούλα που λέγει στη Λούλα την καρδιά: «Λούλα σύνελθε, χανόμαστε». Η Λούλα πήρε το μήνυμα. Η Ντορίτα οδηγήθηκε από τους γονείς της στο γιατρό που αμέσως κινητοποίησε την επιστήμη του. Διαπίστωσε ότι το πρόβλημα προήλθε από τα πολλά κιλά που έβαλε η Ντορίτα από την υπερβολική τροφή και από την αγυμνασία.

Οι συγγραφείς εδώ εισάγουν το παγκόσμιο και ιδιαίτερα ελληνικό πρόβλημα, που είναι η παχυσαρκία. Τα μπρατσάκια της Ντορίτας αράχνιασαν, η Λούλα έπεσε στο κρεβάτι και ο γιατρός, ο από μηχανής θεός, μπαίνει στα σοβαρά στην ιστορία μας. Ο γιατρός δίνει συνταγές και λύσεις. Η πρώτη συνταγή του είναι να μπει στο σπίτι ή στο σχολείο η υγιεινή διατροφή. Εδώ οι δυο κυρίες μας δίνουν χρήσιμες συνταγές. Η μια αφορά την υγιεινή και καλή διατροφή, η άλλη τη σωματική άσκηση. Τις καταγράφω:
1. Θα τρως φρούτα και λαχανικά.
2. Φαγητό μαγειρεμένο απ’ τη μαμά.
3. Ξέχνα γλυκά και παγωτά.
4. Και σάντουιτς παχυντικά.
5. Στον καναπέ να μην ξαπλώνεις πια.
6. Κάνε ποδήλατο στη γειτονιά.
7. Παίξε και χόρεψε με τ’ άλλα παιδιά.

Ώρα για υγιεινή τροφή και γυμναστική
Την εφαρμογή της διπλής ιατρικής συνταγής την ανάλαβε η οικογένεια. Το μενού του φαγητού έγινε πιο υγιεινό, ενώ η Ντορίτα άρχισε να αθλείται-γυμνάζεται-ασκείται. Άρχισε με το πατίνι της να κάνει μια βόλτα στο διπλανό πάρκο, δέχθηκε να πηγαίνει στο κολυμβητήριο, για να μάθει να κολυμπάει πολύ καλά, άρχισε να κάνει και ένα άλλο σπορ, ενώ άρχισε με κέφι τη γυμναστική στο σχολείο της. Η επανάσταση πέτυχε. Όλα στη ζωή της Ντορίτας άρχισαν να κυλούν ομαλά όπως ποτέ άλλοτε. «Η Ματούλα άρχισε να φέρνει καλά νέα. Τα τερατάκια», γράφουν οι συγγραφείς, -«αυτά που έκλειναν τα αγγεία-, «έχασαν τελείως τη δύναμή τους και ένα ένα άρχισαν να εξαφανίζονται».

Ερωτήματα για απαντήσεις
Το βιβλίο της Λούλας γεννάει και κάποια σοβαρά για τους μεγάλους ερωτήματα. Το πρώτο είναι στο πόσο εύκολο είναι να προγραμματίσει μια οικογένεια ή ένα σχολείο μια υγιεινή διατροφή και ένα πρόγραμμα καλής άθλησης. Και τα δυο, εκτός από αρκετά χρήματα, θέλουν ένα καλό προγραμματισμό. Υπάρχει, εκτός από το σύλλογο και ο φθηνός προγραμματισμός που μεταφράζεται σε εκδρομές στο δάσος, επισκέψεις στη θάλασσα και τα πάρκα, επισκέψεις σε μουσεία και φυσικά το ποδήλατο, στο οποίο αναφέρονται και οι συγγραφείς μας.

Το δεύτερο ερώτημα απευθύνεται στην πολιτεία. Πόσο έτοιμη είναι, ως κράτος ή Δήμος, για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της παχυσαρκίας που είναι έντονο στις διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης, στους χώρους δουλειάς και στην οικογένεια; Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι τεράστιο. Είμαστε σχεδόν πρώτοι στην Ευρώπη. Το θέμα δεν είναι εύκολο. Στη Βρετανία μόλις το 2010 έβαλαν τα πράγματα σε μια πολύ καλή σειρά.

Στην Ελλάδα, τα τελευταία δέκα χρόνια, έχουν γραφεί αρκετές επιστημονικές εργασίες για την πολυσαρκία καθώς και κείμενα σε διάφορα γυμναστικά και ιατρικά βιβλία. Ένα ωραίο για το θέμα μας κείμενο που διάβασα τελευταία για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, το βρήκα στο βιβλίο του κ. Γιάννη Θοδωράκη, αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το βιβλίο αναφέρεται στις ψυχολογικές πλευρές της άθλησης. Το βιβλίο των συγγραφέων μας μπορεί ν’ αποτελέσει ένα βοήθημα για όλους τους δασκάλους της προσχολικής ή της πρώτης σχολικής ηλικίας.

Επιμύθιο
Το σημερινό βιβλίο μας δίνει την ευκαιρία να σκεφτούμε τα πολλά οφέλη που έχουμε μέσα στην οικογένεια, αν εφαρμόσουμε μια υγιεινή διατροφή και ένα πρόγραμμα άσκησης, κυρίως των παιδιών. Είδαμε ότι η Ντορίτα ωφελήθηκε πάρα πολύ, όταν άλλαξε τη διατροφή της και άρχισε να γυμνάζεται. Όλοι, καταλήγουν οι συγγραφείς, είναι ενθουσιασμένοι. Ο Νότης που λάμπει, τα νεφράκια που έβαλαν στη θέση τους τα τερατάκια, τα μπρατσάκια που έγιναν πρώτα στη ρακέτα και το βόλεϊ.

Τρεις εικόνες
Διαβάζοντας το βιβλίο μου ήρθαν στο μυαλό τρεις εικόνες που τις μοιράζομαι μαζί σας:
1. Μουσική επένδυση: Στης Ανατολής τα μέρη του Χατζηδάκη που ακούσατε. Η Λούλα μοιάζει με τον πρίγκιπα του τραγουδιού που καβάλα πάνω στο άτι του τρέχει, τρέχει να συναντήσει το θεό του!
2. Η λειτουργία της Λούλας μου φέρνει στο μυαλό έναν δορυφόρο που διασχίζει το σύμπαν χωρίς εμπόδια! Κανείς δε γνωρίζει που πάει!
3. Η περιπέτεια της Λούλας και η σωτήρια παρέμβαση του γιατρού μου θύμισε το Καζαντζάκη που έγραψε για τον άνθρωπο: ‘Δοξάρι είμαι στα χέρια σου θεέ μου, μη με παρατεντώνεις γιατί θα σπάσω’.

Σας ευχαριστώ.

Σωτήρης Γιάτσης
giatsis@phed.auth.gr & sotgiat@tellas.gr

Popularity: 11% [?]

 

Ελένη Τύμπα-Ψυρροπούλου, MSc, PhD

Τρεις … και το λουρί της μάνας

Τα παιδιά σχηματίζουν ένα κύκλο, καθισμένα γύρω από τη μάνα, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα παιδιά. Εκείνη βγάζει τη ζώνη της ή ένα λουρί ή σχοινί και πρώτα σχηματίζει μ’ αυτό διάφορα σχήματα, π.χ. ένα αχλάδι, ένα μήλο, ένα καλάθι κτλ. Τα άλλα πρέπει να μαντέψουν τι παριστάνει. Όποιο το βρει, του δίνει η μάνα το λουρί και τότε εκείνο έχει το δικαίωμα να σηκωθεί και να κυνηγήσει τ’ άλλα παιδιά. Η μάνα μένει στη θέση της και κάθε τόσο φωνάζει: «Τρεις και το λουρί της μάνας! ». Εκείνος που κρατεί το λουρί, συνεχίζει το κυνήγι του κι αν κτυπήσει κανένα παιδί, τότε εκείνο βγαίνει απ’ το παιχνίδι. Αν όμως η μάνα φωνάξει: «Τρεις και το λουρί της μάπας! », τότε αυτός που κυνηγάει, πρέπει αμέσως να γυρίσει πίσω και να παραδώσει το λουρί στη μάνα, αλλιώς τα άλλα παιδιά έχουν το δικαίωμα να τον πάρουν στο κυνήγι και να του πάρουν το λουρί και να αρχίσουν μ’ αυτό να τον χτυπούν.

Περνά, περνά η μέλισσα

Τα παιδιά, από 6 και πάνω, διαλέγουν από τα πιο μεγάλα, δυο μάνες και η κάθε μια παίρνει με λάχνισμα τον ήλιο ή το φεγγάρι. Οι 2 μάνες σχηματίζουν με τα χέρια τους μια καμάρα και στέκονται όρθιες στη μέση. Τα υπόλοιπα παιδιά σχηματίζουν μια γραμμή, το ένα πίσω απ’ το άλλο, κρατημένα απ’ τη μέση ή απ’ τη ζώνη τους. Όπως έχουν σχηματίσει τη σειρά προχωρούν προς την καμάρα τραγουδώντας:

Περνά, περνά η μέλισσα
Με τα μελισσόπουλα
Και με τα παιδόπουλα!

Όταν φτάσουν μπρος την καμάρα οι 2 μάνες τα ρωτούν:

-Από πού ερχόσαστε;
-Από την Κόρινθο (π.χ.)
-Και τι έχετε φορτωμένα;
-Σύκα και σταφύλια (π.χ.)
-Περάστε μέσα.

Σηκώνουν λοιπόν τα χέρια τους και τα παιδιά περνούν κάτω από την καμάρα, βουίζοντας σαν τις μέλισσες. Την ώρα που είναι να περάσει το τελευταίο, οι 2 μανάδες κατεβάζουν τα χέρια τους και το κρατούν κι ύστερα το ρωτούν σιγά, ώστε να μην ακούσουν τα άλλα:

-Τι θέλεις, τον ήλιο ή το φεγγάρι;

Το παιδί θα πει τον ήλιο ή το φεγγάρι και τότε θα πάει πίσω απ’ αυτή που πήρε τούτο το όνομα και θα πιαστεί απ’ τη μέση της.

Το παιχνίδι συνεχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο, μόνο που κάθε φορά, τα παιδιά λένε ότι έρχονται από άλλο μέρος και φέρνουν διαφορετικά πράγματα, μέχρις ότου μοιραστούν όλες. Την τελευταία τη ρωτούν πια φανερά, αν θέλει τον ήλιο ή το φεγγάρι κι όταν διαλέξει πιάνεται, πίσω απ’ όλα τα άλλα παιδιά.

Τότε η μια μάνα βγάζει τη ζώνη της και την απλώνει στην άλλη και η κάθε μια τους κρατάει από μιαν άκρη και με τα παιδιά από πίσω της την τραβάει προς το μέρος της. Όποια πάρει την άλλη, νικάει.

Δεν περνάς κυρα Μαρία, δεν περνάς …

Πιάνονται απ’ το χέρι και σχηματίζουν κύκλο, ενώ ένα κορίτσι απ’ τα μεγαλύτερα, η κυρα-Μαρία, στέκεται στη μέση. Αρχίζουν να γυρίζουν γύρω γύρω και τραγουδούν, ενώ η κυρα-Μαρία προσπαθεί να περάσει ανάμεσά τους.

Που θα πας κυρα-Μαρία, δεν περνάς δεν περνάς,
Που θα πας κυρα-Μαρία, δεν περνάς, περνάς!

-Θε να πάω εις τους κήπους δεν περνώ, δεν περνώ.
Θε να πάω εις τους κήπους δεν περνώ, περνώ!
-Τι θα κάνεις εις τους κήπους δεν περνάς, δεν περνάς
Τι θα κάνεις εις τους κήπους δεν περνάς, περνάς!

-Θα μαζέψω 2 βιολέτες δεν περνώ, δεν περνώ
Θα μαζέψω 2 βιολέτες δεν περνώ, περνώ!
-Τι θα κάνεις τις βιολέτες δεν περνάς, δεν περνάς
Τι θα κάνεις τις βιολέτες δεν περνάς, περνάς!

-Θα τις δώσω της καλής μου δεν περνώ, δεν περνώ
Θα τις δώσω της καλής μου δεν περνώ, περνώ!
-Και ποια είναι η καλή σου δεν περνάς, δεν περνάς
Και ποια είναι η καλή σου δεν περνάς, περνάς!

-Η καλή μου είν’ (η Ελένη π.χ.) δεν περνώ, δεν περνώ
Η καλή μου είν’ (η Ελένη π.χ.) δεν περνώ, περνώ!

Μόλις ακούσει τ’ όνομά του το κορίτσι που ανέφερε η κυρα-Μαρία, φεύγει απ’ τον κύκλο και μπαίνει στη μέση και τότε είτε γίνεται αυτό κυρα-Μαρία και το παιχνίδι συνεχίζεται έτσι είτε στέκεται στο πλάι της κυρα-Μαρίας, που συνεχίζει ν’ αναφέρει σε κάθε επανάληψη του τραγουδιού κι από μια φιλενάδα της, ώσπου δε μένουν πια αρκετά κορίτσια, για να σχηματίσουν κύκλο κι έτσι το παιχνίδι τελειώνει.

Λύκε, Λύκε είσαι εδώ …;

Ένα από τα μεγαλύτερα παιδιά κάνει τον λύκο, που πάει και κρύβεται πίσω από ένα θάμνο ή ένα δέντρο. Τα άλλα παιδιά, με επικεφαλής ένα απ’ τα μεγαλύτερα, που θα είναι η «μάνα», πιάνονται στη σειρά, το ένα πίσω απ’ το άλλα και πλησιάζουν το κρησφύγετο του λύκου, απαγγέλλοντας ρυθμικά:

«Πήγε ο λύκος στο βουνό,
μες στο δάσος το πυκνό.
Τριγυρνώ και τραγουδώ:
Λύκε, λύκε είσαι δω;»

Ο λύκος απαντάει: -Εδώ είμαι!
Τα παιδιά ρωτούν: -Και τι κάνεις;
Ο λύκος: -Βάζω το πουκάμισό μου! Ή
Τώρα σηκώνομαι απ’ το κρεβάτι μου!

Τα παιδιά απομακρύνονται, κάνουν ένα νέο γύρο, πάντα πιασμένα το ένα πίσω απ’ το άλλο και σταματούν πάλι έξω απ’ το κρησφύγετο του λύκου, λέγοντας το ίδιο τραγουδάκι. Ο λύκος εξακολουθεί να ντύνεται και τους απαντάει πάντα: «Βάζω το παντελόνι μου» ή «φοράω τα παπούτσια μου» ή δίνει άλλες αστείες απαντήσεις, όπως: «Ξυρίζω τα μουστάκια μου», ανάλογα με την ηλικία του και με την ετοιμότητά του.

Στο τέλος λέει: «Βάζω το καπέλο μου» ή «παίρνω το μπαστούνι μου και σας κυνηγώ» και τότε τα παιδιά σκορπίζονται φωνάζοντας:

«Λύκε, λύκε φτάσε με,
σαν μπορείς και πιάσε με!»

Ο Λύκος τρέχει από πίσω τους και τα κυνηγάει. Όποιο παιδί φτάσει, βγαίνει από το παιχνίδι. Αυτό γίνεται ώσπου να τα πιάσει όλα ή ώσπου να κουραστούν τα παιδιά

Γύρω, γύρω όλοι

Τα παιδάκια σχηματίζουν έναν κύκλο και βάζουν το πιο μικρό στη μέση. Ύστερα πιάνονται από τα χέρια και γυρίζουν τραγουδώντας:

Γύρω-γύρω όλοι
Στη μέση ο Μανόλης,
Χέρια, πόδια στη γραμμή
Όλοι κάθονται στη γη!
-Κάθισε, Μανολάκη!

Με το: «όλοι κάθονται στη γη!», όλα τα παιδάκια κάθονται χάμω και τεντώνουν τα πόδια τους προς το κέντρο. Το ίδιο πρέπει να κάνει και ο «Μανόλης».

Η μικρή Ελένη

Τα κοριτσάκια σχηματίζουν έναν κύκλο, που κοιτάζει προς τα μέσα. Στο κέντρο κάθεται ένα κοριτσάκι, που κάνει τάχα ότι κλαίει. Τα άλλα γυρίζουν γύρω-γύρω και τραγουδούν:

Η μικρή Ελένη
κάθεται και κλαίει
γιατί δεν την παίζουν οι φιλενάδες της.
Σήκω απάνω, πλύνε τα μάτια,
Κοίταξε τον ήλιο κι αποχαιρέτησε!

Το κοριτσάκι, τότε, που κάνει την Ελένη, πλένει δήθεν τα μάτια της και κοιτάζει τον ήλιο κι ύστερα σηκώνεται ξαφνικά και πιάνει μια απ’ τις άλλες, που γίνεται εκείνη Ελένη με τη σειρά της.

Η κολοκυθιά

Οι παίκτες – από 5 ως 10 – κάθονται γύρω-γύρω και βγάζουν έναν αρχηγό, τα πιο μεγάλα απ’ τα παιδιά ή τον πιο έξυπνο, ανάμεσα στους μεγάλους. Καθένας απ’ τους παίκτες παίρνει έναν αριθμό. Αυτό γίνεται κατά 2 τρόπους: Ή εκείνος που κάθεται στ’ αριστερά του αρχηγού, παίρνει τον αριθμό 1 κι ο διπλανός του το 2 κι έτσι ως το τέλος, ή ο καθένας παίρνει όποιο αριθμό του αρέσει, που δεν πρέπει όμως να είναι μεγαλύτερος, απ’ όσα είναι στο σύνολό τους τα παιδιά. Έτσι π.χ. αν τα παιδιά είναι 8, δεν πρέπει κανείς να πάρει τον αριθμό 10. Κάθε παίκτης πρέπει να θυμάται καλά τον αριθμό του, γιατί απ’ αυτό θα εξαρτηθεί αν θα κερδίσει ή θα χάσει.

Πρώτος μιλάει ο αρχηγός και λέει:
– Έχω μια κολοκυθιά που κάνει 3 (π.χ.) κολοκύθια!
Μόλις αναφέρει αυτόν τον αριθμό, εκείνος που έχει το 3, πρέπει αμέσως να σηκωθεί και να πει:
– Και γιατί να κάνει τρία;
– Και πόσα θέλεις να κάνει; Ρωτάει ο αρχηγός.
– Να κάνει (π.χ.) πέντε.

Μόλις ακούσει τον αριθμό του εκείνος που έχει το πέντε, πρέπει αμέσως να σηκωθεί και να πει: «Και γιατί να κάνει πέντε;» και το παιχνίδι συνεχίζεται μ’ αυτόν τον τρόπο.

Αν κανείς ακούσει τον αριθμό του και δεν σηκωθεί ή σηκωθεί ακούγοντας τον αριθμό που έχει άλλος ή πει ανύπαρκτο αριθμό (π.χ. το 12 αν είναι 10 τα παιδιά), τότε χάνει και πρέπει να δώσει ενέχυρο. Αυτό το ενέχυρο πρέπει να είναι κάτι το ατομικό του, π.χ. το μαντήλι του, το βραχιόλι του… Όλα αυτά ο αρχηγός τα βάζει κατά μέρος και τα σκεπάζει μ’ ένα μαντίλι ή μ’ ένα κομμάτι ύφασμα. Όταν τελειώσει το παιχνίδι, ο αρχηγός βάζει το χέρι του κάτω απ’ το μαντίλι, τραβάει ένα-ένα τα ενέχυρα και φωνάζει:

– Κι αυτός εδώ, τι πρέπει να κάνει;

Οι άλλοι, όλοι μαζί, φωνάζουν.
– Να λαλήσει σαν πετεινός ή να γκαρίξει σαν γαϊδούρι ή να περπατήσει με τα τέσσερα, ή ό,τι άλλο σοφιστούν.

Την τιμωρία αυτή, πρέπει ο τιμωρημένος να τη δεχτεί με κέφι και να κάνει τους άλλους να γελάσουν.

Σε μια παραλλαγή, ο αρχηγός δεν περιμένει να τελειώσει το παιχνίδι για να επιβάλλει τις τιμωρίες, αλλά μόλις κάνει κάποιος ένα λάθος, τον βάζουν αμέσως να εκτελέσει την τιμωρία του.

Σε μια άλλη παραλλαγή απ’ την Ήπειρο, στη μέση του κύκλου στήνουν μια βαριά πέτρα και όποιος κάνει λάθος, σηκώνεται αμέσως, σηκώνει την πέτρα και τη βαστάει στους ώμους του ως το τέλος του παιχνιδιού, εκτός αν λαθευτεί κανένας άλλος και τότε πηγαίνει εκείνος και παίρνει την πέτρα κι ο πρώτος ξαναγυρίζει στη θέση του.

Το κουτσό

Παίζεται από 2 ή περισσότερα παιδιά ή από 2 ομάδες παιδιών, όταν τα παιδιά είναι από 4 και πάνω. Κάθε παιδί διαλέγει την πέτρα του, που πρέπει να είναι πλακέ και ελαφριά.

Χαράζουν στο χώμα ή ζωγραφίζουν στο πεζοδρόμιο ή στην αυλή με κιμωλία το σχήμα του κουτσού και αριθμούν τα τετράγωνα. Η επάνω διάμετρος πρέπει να έχει τόσο πλάτος, ώστε να μπορεί να σταθεί ένα παιδί με τεντωμένα τα δυο του πόδια, δηλ. περίπου 80 πόντους. Ανάλογα πρέπει να είναι τα υπόλοιπα τετράγωνα. Ορίζουν ένα σημάδι και κάθε παιδί ρίχνει την πέτρα του στο σημάδι. Όποιου η πέτρα πάει μακρύτερα, εκείνο θα παίξει πρώτο. Ύστερα αρχίζει το παιχνίδι κι όποιο παιδί παίξει πρώτο, πετάει την πέτρα του στο πρώτο τετράγωνο, από μια απόσταση ως 3 βήματα περίπου. Αν τυχόν η πέτρα πέσει είτε έξω από το τετράγωνο είτε πάνω στη γραμμή, τότε το παιδί χάνει τη σειρά του και πρέπει να περιμένει να παίξουν όλοι οι άλλοι για να ξαναρίξει. Αν πέσει μέσα στο τετράγωνο, τότε πηδάει κι αυτό μέσα, πατώντας μόνο στο δεξί πόδι και μ’ αυτό σπρώχνει την πέτρα στο επόμενο τετράγωνο. Όταν φτάσει στο τρίτο, τότε κάνει το λεγόμενο γεφυράκι, δηλ. σπρώχνει την πέτρα πάνω στη γραμμή, που είναι ανάμεσα στα 2 τετράγωνα του (4) και πατάει με τα 2 πόδια. Κατόπιν στηρίζεται πάλι στο δεξί πόδι και σπρώχνει την πέτρα στο πέμπτο τετράγωνο κι από κει στο κεντρικό τετράγωνο του (6), οπότε κάνει πάλι το γεφυράκι, έχοντας την πέτρα στο μεσιανό τετράγωνο και πατώντας με τα 2 πόδια του στα δυο ακριανά. Αμέσως μετά κάνει μεταβολή πηδώντας και τότε έχει το δικαίωμα είτε να κάνει πάλι το γεφυράκι και να σπρώξει την πέτρα με το κουτσό στο πέμπτο τετράγωνο είτε να σκύψει και να την πιάσει με το χέρι και να την πετάξει στο πέμπτο τετράγωνο. Συνεχίζει ύστερα το κουτσό και γυρίζει πίσω βγάζοντας την πέτρα έξω. Έρχεται κατόπιν η σειρά από τα άλλα παιδιά να κάνουν τον πρώτο γύρο.

Ο δεύτερος γύρος λέγεται Τουβλάκι, γιατί όλη η διαδρομή γίνεται τοποθετώντας ένα σπασμένο τουβλάκι στη ράχη του ποδιού και πηδώντας ελαφρά από ένα τετράγωνο στο άλλο, έτσι ώστε να μην πέσει το τουβλάκι κάτω.

Ο τρίτος γύρος λέγεται Πλάτη. Σ’ αυτόν ο παίκτης τοποθετεί την πέτρα του επάνω στην πλάτη του και πηδάει από το ένα τετράγωνο στο άλλο κουτσός πάντα και σκύβοντας για να μην πέσει η πέτρα του χάμω.

Ο τέταρτος γύρος είναι το Χεράκι. Σ’ αυτόν η πέτρα τοποθετείται πάνω στη ράχη του αριστερού χεριού και ο παίκτης πρέπει να κάνει όλη τη διαδρομή πηδηχτά, προσέχοντας να μην του πέσει η πέτρα. Στην επιστροφή, καθώς θα κάνει τη μεταβολή πηδηχτά στο έκτο τετράγωνο, πετάει και την πέτρα ψηλά, γυρίζοντας το χέρι του και κατά την επιστροφή την κρατάει πια στην τεντωμένη παλάμη του.

Ο πέμπτος και τελευταίος γύρος είναι το Τυφλό. Ο παίκτης τοποθετεί την πέτρα πάνω στο κούτελό του και γέρνει το κεφάλι του κατά πίσω, προσέχοντας να μην πέσει η πέτρα. Έτσι κάνει όλη τη διαδρομή, χωρίς να βλέπει που πατάει και προσέχοντας να μην πατήσει στη γραμμή ή να μη βγει έξω από τα τετράγωνα, αλλιώς καίγεται και ξαναρχίζει.

Όταν τα παιδιά παίζουν ομαδικά, νικάει εκείνη η ομάδα που οι παίκτες της έχουν καεί τις λιγότερες φορές.

Αμπάριζα

Παραδοσιακά είναι ένα παιχνίδι, κυρίως γι’ αγόρια 12-15 ετών, αλλά μπορούν να το παίξουν και κορίτσια. Έχει πολύ αυστηρούς κανόνες, που οι παίκτες πρέπει να τους κρατούν με κάθε τρόπο.

Τα παιδιά, 8 ως 14 τον αριθμό, χωρίζονται σε 2 ομάδες και κάθε ομάδα έχει τη μάνα της. Κάθε ομάδα διαλέγει την περιοχή της, σε 100 με 150 βήματα απόσταση από την άλλη και στο κέντρο είναι η αμπάριζα ή η Μανή, κατά την ποντιακή παραλλαγή, που αποτελείται από ένα σωρό, καμωμένο με τα πανωφόρια των παιδιών ή τα σακάκια τους ή ένα δέντρο, αν υπάρχει σ’ αυτόν το χώρο. Γύρω απ’ την αμπάριζα, κάθε ομάδα χαράζει έναν κύκλο, με περιφέρεια 3 ως 4 μέτρων και εκεί θα φυλάγονται τα σκλαβάκια. Εμπρός από τον κύκλο αυτό, σε μια απόσταση 5 βημάτων, κάθε ομάδα χαράζει μια ίσια γραμμή, που δείχνει τα σύνορα της περιοχής της.

Την αρχή του παιχνιδιού την κάνει ένας, ο πιο σερπετός από τους παίκτες της ομάδας Α, που προχωρεί προς τη γραμμή κι αρχίζει να κοροϊδεύει και να ειρωνεύεται τους αντιπάλους του.

Τότε ο αρχηγός, η μάνα της αντίθετης ομάδας δίνει την εντολή σ’ έναν απ’ τους δικούς της, να τον κυνηγήσει και να πιάσει τον αιχμάλωτο. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να κυνηγήσει και να πιάσει τον αντίπαλο του, παρά μονάχα έξω από την περιοχή του και μονάχα αν έχει βγει ύστερα απ’ αυτόν.

Αν ο αντίπαλος της ομάδας Α γυρίσει πίσω στην περιοχή του χωρίς να πιαστεί, τότε αυτός που τον κυνηγάει, δεν έχει δικαίωμα να μείνει στην ελεύθερη περιοχή, αλλά πρέπει να γυρίσει ξανά στο στρατόπεδό του και να πάρει «φωτιά» ή να πιάσει «αμπάριζα». Φωνάζει τότε: «Παίρνω αμπάριζα και βγαίνω» και τότε χτυπάει την αμπάριζα και βγαίνει πάλι έξω.

Εν τω μεταξύ κι άλλοι παίκτες της ομάδας Α και της Β έχουν βγει και κυνηγιούνται. Αν κανείς φτάσει τον αντίπαλό του και τον αγγίξει, έστω και με τα δάχτυλα, και φωνάξει: «Σ’ έπιασα», τότε αυτός θεωρείται αιχμάλωτος και οδηγείται με θριαμβευτικές κραυγές στο στρατόπεδο των αιχμαλώτων του αντιπάλου, δηλ. στον κύκλο που είναι χαραγμένος γύρω από την αμπάριζα, και δεν επιτρέπεται να φύγει μόνος του.

Ωστόσο αν κάποιος από τη δική του ομάδα καταφέρει να χωθεί μέσα στο εχθρικό στρατόπεδο και χτυπήσει έναν από τους αιχμαλώτους, τον ελευθερώνει. Δε μπορεί όμως να ελευθερώσει παρά μονάχα ένα σε κάθε έξοδό του.

Αν κανείς από τους παίκτες είτε κατά λάθος είτε για να γλιτώσει έναν από τους δικούς του, βγει από την περιοχή του παιχνιδιού, που σχηματίζει γύρω γύρω ένα τετράγωνο, τότε θεωρείται λιποτάκτης και οδηγείται στο στρατόπεδο αιχμαλώτων του αντιπάλου.

Οι αρχηγοί των ομάδων δεν παίρνουν μέρος στο παιχνίδι, γιατί αν τυχόν συλληφθεί ένας αρχηγός, τότε χάνει ολόκληρη η ομάδα του το παιχνίδι.

Αντίθετα, αν ο αρχηγός της αντίπαλης ομάδας καταφέρει να εισχωρήσει στην περιοχή του εχθρού και χτυπήσει την αμπάριζα, τότε κερδίζει ολόκληρη η ομάδα. Φωνάζει, τότε, «Έπιασα την αμπάριζα» και το παιχνίδι θεωρείται τελειωμένο.

Κανονικά το παιχνίδι συνεχίζεται έως ότου η μια ομάδα χάσει τόσους παίκτες, ώστε να μη μπορεί πια να συνεχίσει. Οι νικητές, τότε, κάθονται καβαλικευτά στη ράχη των νικημένων και κάνουν έτσι τη βόλτα όλης της περιοχής, περιγελώντας τους αντιπάλους.

Τάκα – Τάκα : Τι παιχνίδι και αυτό!

Δυό μεγάλες κοκκάλινες μπάλες, σε διάφορους χρωματισμούς, η κάθε μια κρεμόταμε με λεπτό γερό σκοινάκια, από ένα σιδερένιο κρίκο, που μπορούσε ο καθένας να το προσαρμόσει στο δάκτυλό τους. Συνήθως στο μεσαίο. Η επιτυχία ήταν να χτυπάς τις μπάλες όσο χρόνο περισσότερο μπορούσες, κουνώντας το χέρι πάνω κάτω. Ο θόρυβος που έκανε ήταν τόσο εκνευριστικός που γρήγορα κατατάχτηκε στα απαγορευμένα παιχνίδια. Πολλές φορές, οι μπάλες ξέφευγαν και χτυπούσαν τον παίχτη καθιστώντας έτσι ακόμα πιο επικίνδυνο.

Πηγές: topaliatzidiko.blogspot.com

Popularity: 6% [?]